Duurzaam ondernemen, circulair produceren en klimaatneutraal bouwen: begrippen die we inmiddels al vaak hebben gehoord. Toch is nog lang niet altijd duidelijk hoe bedrijven kansen kunnen benutten door duurzamer te ondernemen. Kijk op de Drechtsteden was dan ook benieuwd hoezeer de circulaire economie is ingebed in organisaties in de regio en welke mogelijkheden zoal worden benut. We vroegen vier heel verschillende ondernemingen in welke mate de transitie naar de circulaire economie deel uitmaakt van hun werkwijze. Uit dit gesprek werd in elk geval duidelijk dat allerlei verduurzamingsmogelijkheden worden benut: enerzijds bij de ondernemingen zelf, anderzijds in de dienstverlening richting klanten.
Wat maakt de onderneming waar u werkt bijzonder?
Sung van de Rijzen, directeur van energie-adviesbureau NRG NXT: Wij geven onafhankelijk advies aan bedrijven die hun energieprofiel willen verduurzamen, optimaliseren of te maken hebben met de huidige netcongestie. Ons advies is gebaseerd op meetdata die wij met eigen energiemeters en dataplatform analyseren. Wij duiken ‘achter de meter’ van de klant en creëren zo de basis voor adviezen waar bedrijven écht verder mee komen.
Edgar van Engelen, directeur van Qualis Insight: Wij zijn een meetbureau dat onafhankelijke kwaliteitsmetingen uitvoert. Wij auditeren onder andere voor het keurmerk van SIEV (Schoonmaken Is Een Vak), een brancheorganisatie die zich richt op het midden- en kleinbedrijf. Daarbij wordt onder andere gekeken naar de kwaliteit van de werkzaamheden, de vakbekwaamheid van de medewerkers en de administratie. Wij auditeren ook voor het praktijkkeurmerk Verantwoord Schoon en het MVO-keurmerk Social Impact Label. MVO staat voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.
Frans van der Plaat, partner bij Verstegen accountants en adviseurs, en Derek Groot, directeur duurzaamheid bij Verstegen accountants en adviseurs: Als een middelgroot kantoor met meer dan 230 professionals, verspreid over negen vestigingen door heel Nederland en met ons hoofdkantoor in Dordrecht, staan wij al meer dan vijftig jaar klaar om ondernemers te ondersteunen. Ons dienstenpakket is divers en omvat accountancy, audit & assurance, fiscaal en juridisch advies, salarisadministratie en HRM-diensten. Onze expertise richt zich met name op het mkb en de publieke sector. Wij zijn ervan overtuigd dat zakelijke groei en duurzame ontwikkeling hand in hand gaan. Daarom hebben we geïnvesteerd in een adviesafdeling voor duurzaamheid, onder leiding van directeur Derek Groot. Deze afdeling helpt zowel onze organisatie als onze klanten door duurzaamheidsaudits uit te voeren en de CO2-voetafdruk in kaart te brengen, zodat onze klanten hun processen kunnen verduurzamen.
Marijn Bakker, commercieel directeur bij AA Lease: AA Lease bestaat al ruim vijftig jaar en is een universele lease- en huurmaatschappij in personenauto’s en bedrijfswagens. Door veranderingen in wet- en regelgeving, zoals zero-emissiezones, verandert de mobiliteitsbehoefte bij bedrijven en haar werknemers. Voor AA Lease is het daarom essentieel om een totale mobiliteitsaanbieder te zijn. Hierbij kunnen bijvoorbeeld deelauto’s, OV-diensten en een leasefiets onderdeel van het pakket zijn.
Is uw organisatie een koploper in duurzaam ondernemen te noemen?
Van Engelen (Qualis Insight): Wij zijn geen koploper in duurzaam ondernemen. Wij denken dat er bedrijven zijn die het beter voor elkaar hebben, maar we doen ons best om binnen onze mogelijkheden zo goed mogelijk duurzaam te ondernemen. Iedere stap naar verduurzaming is een positieve stap. Ons eigen wagenpark is bijvoorbeeld volledig elektrisch en in onze adviezen naar klanten houden we rekening met ecologische reinigers en ecologische schoonmaaktechnieken.
Van der Plaat en Groot (Verstegen accountants): Ja, Verstegen mag zich wel koploper noemen als het gaat om duurzaam ondernemen. Niet alleen omdat we een koploperscertificaat hebben behaald vanuit deelname aan een koplopersprogramma via het SRA (samenwerkende registeraccountants en accountants-administratieconsulenten), maar vooral omdat Verstegen zich ervoor inzet om te bevorderen dat opdrachtgevers inzetten op duurzaamheid en transparant zijn over hun duurzaamheidsprestaties. Dat is het externe perspectief. Intern zijn belangrijke stappen gezet door over te stappen op groene energie, de CO2-uitstoot op gas te compenseren en een stimuleringsregeling op te zetten voor medewerkers om elektrisch te rijden.
Bakker (AA Lease): Toen duurzaam ondernemen nog een minder belangrijke rol speelde, waren wij hier als leasemaatschappij al wel mee bezig. Zo zijn wij één van de eerste leasemaatschappijen met een IS0-14001 certificering (milieumanagementsysteem). Tegenwoordig kun je als organisatie niet meer om duurzaamheid heen. Wij vinden dit een zeer belangrijk thema en geloven dat we hier ook echt invloed op kunnen uitoefenen. Op dit moment treffen wij alle voorbereidingen voor de CSRD-rapportageplicht. De CSRD is een Europese richtlijn die ondernemingen verplicht te rapporteren over hun duurzaamheid door verschillende duurzaamheidscriteria, waaronder CO2-uitstoot.
Van de Rijzen (NRG NXT): Als bedrijf hebben we zelf zonnepanelen op ons kantoordak liggen. De helft van onze medewerkers heeft bovendien een elektrische of hybride auto, we scheiden onze afvalstromen en met behulp van slimme domotica gaan we zuinig om met ons licht-, warmte- en koel-energieverbruik. Daarnaast zijn we betrokken bij de oprichting van de energiecoöperatie Bakestein en de Geer in Zwijndrecht, om in de toekomst energie tussen de onderlinge bedrijven te kunnen verhandelen en gezamenlijk de opwek en opslag van energie te realiseren.
Is de transitie naar een circulaire economie iets waarin uw onderneming volop investeert?
Van der Plaat en Groot (Verstegen accountants): De circulaire economie is van groot belang. Als dienstverlener is onze invloed op dit thema vanuit een intern perspectief beperkt. Intern richten wij ons daarom vooral op de E en de S binnen het ESG-spectrum, dat staat voor Environmental, Social en Governance. Wij investeren wel in het aanwakkeren van het duurzaamheidsdenken bij opdrachtgevers. Daar hebben wij een duurzaamheidsteam voor opgezet.
Bakker (AA Lease): AA Lease levert een dienst en geen product. Daarom is dit voor AA Lease minder van toepassing. Wel stellen wij met regelmaat materiële goederen, zoals kantoormeubilair en dergelijke, ter beschikking aan goede doelen.
Van de Rijzen (NRG NXT): Ja, een circulaire economie is wat ons betreft natuurlijk het ideale plaatje voor de toekomstige generaties. Momenteel lopen we in BV Nederland nog wel tegen economische, bestuursrechtelijke en politieke limieten aan. Transities gaan altijd gepaard met frictie en met vallen en opstaan. Wij proberen aan die kar te blijven trekken en onze relaties te blijven enthousiasmeren. Als datagedreven adviesbureau blijven we volop investeren in onze IT-platformen, om onze oplossingen nog intelligenter en laagdrempeliger te maken.
Van Engelen (Qualis Insight): Wij investeren zelf niet, maar we auditeren bij bedrijven op Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en daarbij komt de circulaire economie ook aan bod. Onze organisatie produceert zelf geen producten, maar we werken wel mee aan de recycling van ons (beperkte) afval. Onze (beperkte) inkoop is gericht op hergebruikte materialen daar waar het kan. Omdat onze organisatie auditeert op MVO vinden wij het belangrijk dat we hierin zelf het goede voorbeeld geven.
Is het binnen uw organisatie duidelijk waar kansen liggen voor een duurzamere werkwijze? Biedt een lagere milieu-impact van uw producten of productie bijvoorbeeld een meerwaarde voor uw klanten?
Bakker (AA Lease): Wij hebben, zoals gezegd, een ISO-14001 certificering. Wij zijn dan ook altijd op zoek naar duurzame kansen en verbeteringen, zowel voor onszelf als voor onze klanten. Voor onze klanten is het fijn om te weten dat wij als mobiliteitspartner het initiatief en de verantwoordelijkheid nemen om hen te voorzien van het juiste advies, en dat we hen ook duurzame alternatieven aanbieden, zoals een elektrische auto en fiets.
Van de Rijzen (NRG NXT): Als adviesbureau hebben wij geen producten of productie. Wel proberen we zoveel mogelijk klant- en leveranciersafspraken online via Teams te doen. Dit verlaagt onze milieu-impact aanzienlijk ten opzichte van de traditionele bezoeken.
Van der Plaat en Groot (Verstegen accountants): Onze milieu-impact is niet heel groot en zoals we al aangeven is als dienstverlener onze invloed op dit thema vanuit een intern perspectief beperkt. Onze focus ligt hierbij dan ook vooral op energie-, gas- en brandstofverbruik.
Van Engelen (Qualis Insight): Wij produceren of verkopen als organisatie zelf geen producten: wij adviseren bedrijven op het gebied van schoonmaak. In onze adviezen houden wij wel rekening met het milieu en het effect dat ons advies kan hebben. In onze adviezen komt bijvoorbeeld vaak het gebruik van bacteriologische reinigers, reinigen met stoom en water terug, en sinds kort ook schoonmaak met bio-katalisten. Hiermee adviseren wij out of the box ten opzichte van de standaard (chemische) reinigers.
Wat zou er nog moeten gebeuren om circulair produceren en klimaatneutraal bouwen voor uw organisatie én voor uw branche te optimaliseren?
Van der Plaat en Groot (Verstegen accountants): Een eerlijke prijs rekenen voor producten. Dit betekent dat (verborgen) milieukosten expliciet onderdeel worden van materialen en dat we dus de echte prijs gaan betalen van de producten die wij inkopen.
Van Engelen (Qualis Insight): De schoonmaakbranche staat open voor het reinigen met milieuverantwoordelijke schoonmaakproducten. De opleidingen in de schoonmaak kunnen hier meer op inspelen, zodat de kennis breder wordt en de schoonmakers zelf niet meer teruggrijpen op ‘dikke bleek’. Maar dit geldt ook zeker voor de klanten, want onbekend maakt onbemind. Daarnaast kan er gekeken worden hoe we de reinigers kunnen verpakken en hoe we de verpakkingen kunnen hergebruiken. Nu zit het vaak in plastic flessen en deze komen dan bij het restafval of plastic afval terecht. Wij lopen wat milieuverantwoordelijke schoonmaakproducten betreft voorop ten opzichte van onze concullega’s, omdat wij midden in de praktijk staan, ons openstellen voor nieuwe inzichten en deze producten zelf ook proberen.
Van de Rijzen (NRG NXT): In het algemeen zien wij vanuit onze adviesrol bij relaties dat een financiële incentive vanuit overheidssubsidies een aanjager kan zijn om meer circulaire, klimaatneutrale bedrijfsprocessen te implementeren. Wet- en regelgeving doen er vaak langer over om echt impact te maken, aangezien ook het handhaven hiervan vaak complex is. Voor alle branches zijn in eerste instantie bewustwording, data en kennis de basis van een transitietraject.
Bakker (AA Lease): Dit is voor ons niet van toepassing.
Hoe ziet uw organisatie eruit over vijf of tien jaar? Welke duurzame ambities hoopt u dan waargemaakt te hebben?
Van Engelen (Qualis Insight): Over vijf tot tien jaar willen wij een leidende rol hebben in de schoonmaakbranche, op het gebied van certificeren en adviseren van schoonmaakbedrijven en opdrachtgevers. Wij komen uit de branche en zijn er voor de branche. Wij staan samen met de schoonmaakbedrijven, schoonmakers en opdrachtgevers: onafhankelijk, transparant en uniek.
Van de Rijzen (NRG NXT): We hopen dat wij dan zoveel mogelijk bedrijven in alle mogelijke sectoren blijvend kunnen ondersteunen bij hun energiehuishouding en -vraagstukken, zodat zij duurzaam kunnen blijven groeien. Door optimalisatie van hun energiekosten blijft er dan meer investeringsbudget over om circulariteit en duurzaamheid verder in het DNA van het bedrijf te integreren.
Bakker (AA Lease): De verwachting is dat de komende tijd de wet- en regelgeving omtrent mobiliteit steeds verder wordt aangescherpt, omdat de overheid bedrijven wil stimuleren om meer en sneller te verduurzamen. Wij hebben de ambitie om duurzame oplossingen voor onze klanten te ontwikkelen en in onze dienstverlening te integreren. Uiteraard blijven we ons, in lijn met de onszelf opgelegde vereisten vanuit duurzaamheidscertificeringen, continu verbeteren op het gebied van onze interne duurzaamheidsambities. Om onze klanten zo goed mogelijk te adviseren, richten we ons de komende tijd op het duurzamer inrichten van onze eigen bedrijfsvoering. Hierbij houden we rekening met de CSRD-duurzaamheidscriteria.
Van der Plaat en Groot (Verstegen accountants): Verstegen kan de grootste impact maken door het uitdagen van onze opdrachtgevers om duurzaam, maatschappelijk verantwoord te ondernemen en hierover transparant te zijn. We hopen dat over vijf of tien jaar onze eigen zo te noemen negatieve maatschappelijke impact verwaarloosbaar is en dat onze positieve maatschappelijke bijdrage zich onder onze klanten heeft vertaald naar bewuste en toekomstbestendige ondernemingen.