26 februari 2025
Port of Rotterdam en Port of Antwerp-Bruges verwelkomen de Clean Industrial Deal waarmee de Europese Commissie de concurrentiepositie van de Europese industrie wil versterken. De havens steunen de strategie voor het laten samengaan van economische slagkracht en duurzame transitie, en benadrukken dat het nu tijd is om de aangekondigde maatregelen uit te voeren. In de huidige geopolitieke context is een sterker, onafhankelijker Europa urgenter dan ooit.
Van de bedrijven in de havens en hun internationale hoofdkantoren horen de CEO’s van beide havenbedrijven regelmatig dat zij zich beraden op hun aanwezigheid en investeringen in Europa. CEO’s Siemons (Rotterdam) en Vandermeiren (Antwerpen-Brugge): “Er is niet één simpele oplossing; het is een optelsom van acties. Als we onze industrie en welvaart willen behouden voor toekomstige generaties, moeten woorden nu worden omgezet in daden.”
De Europese Commissie doet bij de presentatie van het maatregelenpakket ook een oproep (aan nationale overheden) om op korte termijn stappen te zetten op het vlak van energieprijzen, infrastructuurcoördinatie en EU-regelgeving. Deze factoren behoren tot de grootste uitdagingen voor bedrijven in het Antwerp-Rotterdam-Rijn-Ruhr-gebied, één van de belangrijkste industriegebieden van Europa en het vierde grootste chemiecluster wereldwijd. De havens onderschrijven dan ook dat een Europese aanpak hand-in-hand moeten gaan met nationale maatregelen.
Drie punten uit het pakket zijn voor de havens het meest van belang:
1. Verlichten druk op energiekosten
Het is positief dat de Europese Commissie erkent hoe bepalend energieprijzen zijn voor de industrie. Het ‘Action Plan for Affordable Energy’, waarvan de effecten al in 2025 merkbaar moeten zijn, komt voor de havens geen moment te vroeg. Gerichte maatregelen zijn nodig om investeringsrisico’s bij de productie en afname van hernieuwbare energie te beperken.
2. Cruciale rol van waterstof
Dat waterstof gezien wordt als belangrijke component in de decarbonisatie van het Europese energiesysteem juichen Port of Rotterdam en Port of Antwerp-Bruges toe. Wel is naast lokale productie ook import noodzakelijk voor Europa van voldoende energie te voorzien. Om de de waterstofmarkt definitief op gang te brengen, moeten de Europese definities van, en criteria voor, ‘hernieuwbare waterstof’ zo snel mogelijk worden herzien.
3. Infrastructuur als ruggengraat van transitie
De havens ondersteunen de ambitie van de Commissie om werk te maken van interconnectiviteit en de verdere aanleg van energie-infrastructuur. De aangekondigde ‘Industrial Decarbonisation Accelerator Act’, die vergunningsprocedures moet versimpelen, is een belangrijke stap. Investeringen in energie-infrastructuur tussen industriële clusters vormen de basis voor effectieve invoer, productie, distributie en opslag van hernieuwbare en koolstofarme energie en grondstoffen in Europa.
Samenwerking tussen industrieclusters en overheden
De Europese Commissie benadrukt haar wens om nauwer samen te werken met de industrie. Dat zij dit serieus neemt, blijkt ook uit haar presentatie van de plannen bij de bijeenkomst van de top van de Europese industrie in Antwerpen, exact een jaar na de oproep van de Europese industrie in de Antwerp Declaration. Ursula von der Leyen en haar collega-Eurocommissarissen gaan in Antwerpen in gesprek met ongeveer tweehonderd CEO’s en vertegenwoordigers van de industrie, waaronder de CEO’s van Port of Antwerp-Bruges en Port of Rotterdam.
De havens zijn blij dat de Commissie het werken met industriële clusters heeft opgenomen in haar plannen. De twee grootste Europese havens koppelen goederen- en energiestromen aan bedrijven en consumenten tot ver in Europa. Eerder gaven de havens al aan graag een leidende rol te willen spelen in de uitvoering van de Clean Industrial Deal. Ze pleitten daarbij voor een benadering waarbij het versterken van internationale ketens en industriële clusters centraal staat, in plaats van in te zetten op regio’s of sectoren. Door zelf intensiever samen te werken binnen het grensoverschrijdende cluster, willen de havens het voortouw nemen. Zij onderzoeken daarvoor nu verschillende samenwerkingsmogelijkheden, waaronder nieuwe infrastructuur voor de energietransitie.
Reactie CEO’s
Boudewijn Siemons, CEO Port of Rotterdam Authority: “Europa staat voor de uitdaging om haar industriële basis te behouden en tegelijkertijd te verduurzamen. Als havenbedrijven investeren we fors in grootschalige transitieprojecten, waardoor wij nu samen met partners in onze havens nieuwe infrastructuur aanleggen. We moeten het nu samen mogelijk maken dat bedrijven ook kunnen investeren in de nieuwe economie. Een krachtig en consistent industriebeleid van de EU en nationale overheden is daarvoor een belangrijke voorwaarde.”
Jacques Vandermeiren, CEO Port of Antwerp-Bruges: “We verwelkomen de Clean Industrial Deal die werd voorgesteld door Ursula Von der Leyen in Antwerpen. Dit markeert een belangrijke stap in de versterking van de Europese industrie. Nu is concrete actie nodig, met doelgerichte maatregelen en duidelijkheid zodat bedrijven kunnen investeren in een duurzame en competitieve toekomst. Met verschillende partners, bedrijven en overheden werken Port of Antwerp-Bruges en Port of Rotterdam samen om mee te bouwen aan de versterking van de Europese industrie en verankering van haar strategische positie.”
