Hoe gaat een bank om met de transitie naar een duurzame economie en welke opties zijn er als het gaat om vastgoed in en om Amsterdam? Bas Rutten is Senior Managing Director Commercial Real Estate (CRE), Hotels & Leisure bij ABN AMRO Bank en legt de enorme hoeveelheid aan mogelijkheden haarfijn uit aan gebouweigenaren die verduurzaming mogelijk willen maken.
In Amsterdam hebben alle ‘asset classes’ voldoende middelen om de transitie naar een duurzame economie kunnen te maken. Denk aan vermogens- en beleggingscategorieën als logistiek, woningen, kantoren, retail (winkels), hotels en leisure (vrijetijds- en recreatiebranche). ABN AMRO zorgt dat het ook kan. Dat moet ook wel, want wet- en regelgeving worden steeds strenger en de stad moet ook leefbaar blijven. Een mooie taak voor Bas, die zijn afdeling runt samen met ca. 45 adviseurs die klantcontact hebben en een 75 financieringsspecialisten die klanten in woord en daad bijstaan om hun dromen, wensen en plannen te realiseren.
Plenty mogelijkheden voor verduurzaming
Bas: “ABN AMRO heeft verduurzamingsfaciliteiten om de transitie mogelijk te maken. Denk hierbij aan voorzieningen en aanpassingen die zijn bedoeld om gebouwen duurzamer en energie-efficiënter te maken. Dit kan gaan om zowel fysieke aanpassingen als operationele verbeteringen die bijdragen aan het verminderen van de ecologische voetafdruk. Voorbeelden zijn energie-efficiënte installaties zoals zonnepanelen voor elektriciteitsopwekking, warmtepompen in plaats van traditionele verwarmingssystemen en LED-verlichting en slimme verlichtingssystemen. Maar ook waterbesparende maatregelen zoals waterefficiënte kranen en douches, regenwateropvangsystemen voor het hergebruiken van water en waterloze of waterbesparende toiletten.
Grote winst is te behalen met isolatie en klimaatbeheersing, dak- en muurisolatie voor het beperken van warmteverlies, dubbel of driedubbel glas voor betere thermische isolatie en geavanceerde klimaatregelingssystemen die energieverbruik optimaliseren. Hierbij horen vaak slimme technologieën en automatisering zoals energiebeheersystemen (BMS) voor real-time monitoring en optimalisatie, slimme meters voor een efficiënter energiegebruik en automatisering van HVAC-systemen (heating, ventilation en airconditioning) om onnodig verbruik te verminderen. Aan de buitenzijde kan het gaan om groene daken en gevels voor isolatie en het verminderen van regenwaterafvoer en gevelbegroeiing die de luchtkwaliteit verbetert en isolatie biedt. Tenslotte zijn er de oplaadpunten voor elektrische voertuigen en laadstations voor elektrische auto’s om duurzaam transport te bevorderen. Wij helpen graag met advies en werken met partijen die dit heel goed mogelijk kunnen maken.
Voor in de Leisure-sector (hotels, resorts en sportfaciliteiten) gelden specifieke voordelen. Deze verduurzamingsfaciliteiten zijn niet alleen goed voor het milieu, maar ook een waardevolle toevoeging om klanten aan te trekken die bewust kiezen voor duurzame locaties. Dergelijke verduurzamingsinitiatieven kunnen ook leiden tot kostenbesparingen, aantrekkelijke belastingvoordelen en verbeterde naleving van regelgeving.”
Paris Proof and beyond
Bas: “Het doel is om de CO2 Foot print te verlagen. De collega Coverage Bankers adviseren de klanten. Samen met de financieringsspecialisten, zorgen zij voor de uitwerkingen en implementaties van financieringen die wij aangaan met onze klanten. Wat ik belangrijk vind, is dat elke gebouweigenaar zich bewust is van de veranderingen van de afgelopen jaren. De transities die nu doorgaan hebben effect op veel aspecten van hun assets. Het ambitieniveau van veel eigenaren op het gebied van wet- en regelgeving is vele malen hoger. Voorbeeld: een kantoorgebouw hoort wettelijk gezien minimaal energielabel C te hebben. Voldoet een gebouw niet aan de eisen? Dan mag het niet meer als kantoor gebruikt en verhuurd worden. Veel eigenaren geven hun kantoren andere bestemmingen, denk aan woningen, of ze gaan voor een zogenaamde ‘Paris Proof’ standaard. Gebruikers van kantoren eisen dit van hun gebouweigenaar. Die bepalen dus in belangrijke mate dat hogere ambitieniveau.
De ‘Paris Proof’-standaard is een energieambitie die erop gericht is om gebouwen in 2050 te laten voldoen aan de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs. Deze standaard stelt dat gebouwen binnen 26 jaar bijna geen energie meer mogen verbruiken die uit fossiele brandstoffen komt en dus geen of zeer weinig CO2-uitstoot hebben. Het doel is om een energieneutraal gebouw te maken, waarbij de maximale energiebehoefte veel lager ligt dan de huidige normen. De norm wordt uitgedrukt in kWh per vierkante meter per jaar.
Voor verschillende gebouwtypen zijn specifieke Paris Proof-streefwaarden vastgesteld. Kantoren en scholen mogen bijvoorbeeld maximaal 50 kWh per m² per jaar verbruiken, terwijl voor woningen de grens op 70 kWh per m² per jaar ligt. Dit lage energiegebruik kan bereikt worden door de eerdergenoemde maatregelen te treffen. Mijn medewerkers helpen eigenaren graag om dit met passende financiering te kunnen realiseren.”
Gebruikers eisen een hoger ambitieniveau
Bas: “Gebruikers van een gebouw geven dus zelf aan dat ze een paar tandjes hoger willen. ABN AMRO sluit met advies aan bij de eigenaren van Commercial Real Estate, hotels en leisure faciliteiten. Veel aanpassingen zijn op korte termijn nodig, bijvoorbeeld als acute handreiking naar de markt of vanwege regelgeving, en leveren pas op langere termijn meerwaarde. Eigenaren komen zelf ook bij ons met innovatieve oplossingen. Wij bekijken dan hoe we dit het best kunnen financieren. De laatste tijd is stroomopslag met batterijen een populaire keuze. Je maakt daarmee (een deel van) de elektrificatie van de bebouwde omgeving mogelijk. Wat ook steeds vaker gevraagd wordt is toepassing van bio-diverse materialen. In isolatie is gebruik van vlas mogelijk, en denk aan houtbouw. In een continue wisselwerking tussen ons en de klant komen schitterende dingen tot stand, dankzij onze financieringen van door RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) goedgekeurde maatregelen.
Het grootste verschil met de situatie van enkele jaren geleden is dat banken speciale producten hebben ontwikkeld om verduurzaming te kunnen faciliteren. Wij zetten nu ook proposities in de markt zoals tijdelijk huisvesting. Wat voorheen niet mogelijk was, maken wij nu wel mogelijk. De rol van banken is veranderd. We zijn van passief, naar actief, naar pro-actief gegaan. Er is een intrinsieke motivatie maar ook vanuit de Europese Centrale Bank (ECB) is gevraagd een stap voorwaarts te doen. En dat is precies waar we met onze afdeling mee bezig zijn.”
Een stap voorwaarts
Bas: “Mijn advies aan gebouweigenaren is, ga het gesprek aan met je bankier. Er is heel veel mogelijk. De techniek gaat met sprongen vooruit. ABN is een strategisch gesprekspartner en werkt samen met partijen die gebouweigenaren kunnen helpen met de energietransitie. Denk hier bijvoorbeeld aan partijen zoals INNAX, Spectral en NLGreenlabel. Wij waarderen die kennis en kunde enorm en schuiven hen daarom graag naar voren zodat we Amsterdam snel en goed steeds leefbaarder kunnen maken.”
Interesse om de impact van verduurzaming te vergroten? Neem dan contact op via bas.rutten@nl.abnamro.com, melissa.vinas@nl.abnamro.com of mireille.janssen@nl.abnamro.com