Wat is een maritieme accelerator? Hoe werkt zo’n accelerator? Wat zijn de innovatie mogelijkheden voor bedrijven in de maritieme sector? Directeur a.i. Christel Pullens legt uit hoe PortXL innovatieve ideeën koppelt aan partijen zoals het Havenbedrijf Rotterdam, de Gemeente Rotterdam, Damen Shipyards, het Ministerie van Defensie, Van Oord en GTT. En binnenkort is er weer een masterclass!
Christel: “Ik werk mijn hele leven al in de maritieme sector, in de wereld van scheepsbouw en -reparatie. Ruim 27 jaar geleden startte ik, op een werf in België, als Operations Manager en deed projecten op scheepswerven in zo’n 60 landen. Dat kan duurzamer, dacht ik. In 2020 besloot ik dat ik alleen nog maar wil bijdragen aan een toekomstbestendige sector. Regelgeving voor reders wordt steeds strenger en ik wil de technologie om dit mogelijk te maken, aanjagen en vooral veel positieve impact maken. Dit deed ik hiervoor als Managing Director bij de Sea Ranger Service en sinds twee jaar bij PortXL.
Een samenwerking tussen een startup en een bestaand bedrijf is in slechts 1 op de 3 gevallen succesvol. Dat is onnodig laag. Als je innovatie binnen je bedrijf goed inricht zijn deze samenwerkingen wél succesvol. Op basis van onze ervaringen hebben we een masterclass ontwikkeld, Innovator in a Day, waarin je in 1 dag leert hoe je dit goed opzet. Wie wil, kan daarna als partner deelnemen aan ons acceleratieprogramma en het zelf ervaren. Het PortXL acceleratieprogramma ondersteunt startups en scale-ups in hun groeiproces. Tijdens dit drie maanden durende programma leggen we verbindingen tussen een idee van een startup en een bedrijf dat dit idee wil toepassen. Na die verbinding start de echte samenwerking, bijvoorbeeld door adaptatie of doorontwikkeling van het idee, het product of de techniek of zelfs het opnemen van een startup als bedrijfsonderdeel.
Acceleratieprogramma voor startups en scale-ups
Christel: “PortXL is een acceleratieprogramma voor startups en scale-ups die zich specifiek richten op de maritieme sector. We bestaan volgend jaar tien jaar. In onze database staan meer dan 6.000 duurzame initiatieven die een toekomstbestendige bijdrage kunnen leveren aan de innovaties van bedrijven die werkzaam zijn in en rondom de Rotterdamse haven. Wij leggen een verbinding die een start kan zijn van nieuwe mogelijkheden. Oplossingen voor specifieke uitdagingen kunnen prima buiten een bestaande organisatie worden gezocht: het is een achterhaald idee dat de beste ideeën alleen uit je eigen bedrijf afkomstig kunnen zijn.
In opdracht van onze partners werken we met elkaar in een jaarcyclus. We starten elk kalenderjaar met een inventarisatie van de uitdagingen van deze uiteenlopende bedrijven. De vraag is: wat krijg je niet zelf opgelost met je R&D afdeling? Het is efficiënt en zinvol om na te gaan of ergens ter wereld iemand anders al een antwoord op jouw vraag heeft. Die zoektocht uit handen nemen en duurzame verbindingen leggen, zowel tussen de startups en de partners als tussen de partners onderling, is het doel van PortXL. Met onze partners bepalen we wie er in ons acceleratieprogramma komt, zodat innovatie echt handen en voeten krijgt.
De partners zijn actief betrokken bij het scouten en steken tijd in het programma. Zo is er tijdens de scouting-periode (februari tot juni) om de week een bijeenkomst om gezamenlijk de door ons voorgeselecteerde startups te spreken en te evalueren. Die beoordeling doen we dus met elkaar. Deze aanpak bevordert ook de samenwerking tussen de partners onderling. Zij werken samen om innovatie mogelijk te maken. Bijvoorbeeld door materieel en locaties beschikbaar te stellen. Heel leerzaam.
Aangezien er een tijdsframe van drie maanden is, ontstaat er een hoog werkritme en urgentie. Dat zorgt ervoor dat doelen gehaald worden. We praten dus niet alleen, we gaan ook daadwerkelijk aan de slag. Bijvoorbeeld met een Proof-of-Concept, een pilot of een opdracht. Tijdens deze ‘Pressure Cooker’ methode zijn mentoren aanwezig om e.e.a. te begeleiden en de voortgang te bewaken. Dit zijn vakmensen uit de sector met een specifieke expertise. Aan het eind van de periode presenteren we de resultaten tijdens een groot evenement, en daar mag iedereen bij zijn: de deelnemers en de buitenwereld.”
Ruim 6.000 kansen
Christel: “De internationale startups en scale-ups in onze database zijn grondig door ons gecheckt en als case op te roepen. Op type technologie, ontwikkelingsfase, prototype, pilot of klanten, investeringen, methodiek, toepassing, team en wijze van implementatie. Wij kennen dus zowel onze partners en hun uitdagingen als de ideeën van de start- en scale-ups die daar mogelijk op aansluiten.
Een aantal van onze partners heeft een investeringstak en kijkt naar startups die in een vroeg stadium van hun ontwikkeling zitten. Andere partners zijn juist op zoek naar de wat verder gevorderde scale-ups. Van Oord bijvoorbeeld, die willen direct dingen kunnen proberen op een van hun schepen en hebben praktijkcases nodig om de relevantie en mogelijkheden te toetsen.
Mensen weten niet wat ze niet weten. Om die reden hebben we tegen onze partners gezegd ‘we gaan voor 80% zoeken wat jullie vragen, en jullie voor 20% verrassen.’ Serendipiteit noem je dat. We komen in onze database en zoektocht naar innovatie zaken tegen waar niemand om gevraagd heeft, maar die wel relevant kunnen zijn voor onze partners. Dit jaar gaan we voor het eerst ook vanuit PortXL zelf startups in het programma kiezen door middel van een ‘wild card’: startups met ambitieuze oplossingen die we graag willen ondersteunen en aanbieden aan onze partners. Ik ben er als Directeur verantwoordelijk voor dat wij vanuit PortXL vinden wat onze partners zoeken. Zorgen voor een betekenisvolle verbinding dus.”
Masterclass Innovator in a Day
Christel: “Samen met de partners komen we dus aan het einde van elk kalenderjaar met een presentatie van de resultaten. Een bestaand bedrijf opereert in een heel ander tempo dan een startup of een scale-up. Een startup of een scale-up heeft haast. Binnen drie maanden daadwerkelijk gezamenlijk doelen behalen – van idee tot implementatie – is bijzonder. Het enthousiasme van alle betrokkenen werkt aanstekelijk en bevordert de innovatie op een ongekende manier.
Elk kwartaal geven we een masterclass die zorgt dat je binnen een dag scherp krijgt hoe je innovatie kunt inrichten binnen je bedrijf. De eerstvolgende masterclass is op 14 oktober. Elk maritiem, offshore of havenbedrijf in en rond de regio Rotterdam met innovatiewensen is welkom. Zoals ik zei, is dit een goede manier om erachter te komen hoe ons programma werkt. Hoe werk je succesvol samen met een startup? Waar moet je op letten? Hoe draag je bij in kennis, geld, materiaal? En hoe breng je de exploratiekant van je bedrijf naar de exploitatiekant? Hoe zet je het in de markt en wordt het onderdeel van je bedrijfsvoering? Kortom, hoe zorg je dat innovatie echt gaat bijdragen aan het behalen van je strategische doelen.”
Praktijkvoorbeeld
Christel: “Een goed voorbeeld van een verrassing is de case van Medeina Engineering. Ze waren al jaren aan het experimenteren met wormen in baggerslib. De diertjes graven kanaaltjes waardoor de grond tweemaal sneller dan gebruikelijk inklinkt. Als extra bijvangst halen ze milde vervuiling weg. Dit klinkt eenvoudig. Het Havenbedrijf en gemeente Rotterdam begrepen direct de waarde en pasten dit toe in hun slibdepots. En Van Oord zag direct omloopsnelheden toenemen. Schitterend om te zien hoe na een serie van testen een eenvoudig idee in de praktijk werkt en toegepast wordt.
PortXL maakt graag kennis met bedrijven die ook tijd willen steken in innovatie. We zijn aanwezig op alle belangrijke maritieme evenementen, werken graag samen en delen onze kennis over open innovatie. Meer informatie is op wwwportxl.org beschikbaar.
